Son yıllarda halk arasında çok sık duymaya başladığımız hiperaktif kelimesi çoğu zaman yaramaz çocuklara yakıştırılan bir sıfat olmakla birlikte ebeveynlerin ve yetişkinlerin hiperaktivitenin bir hastalık olduğunun bilincinde olmaları, gerekli tedbirleri almaları gerekmektedir.
Hiperaktivite 3-4 yaşlarında bazen de daha küçük yaşlarda çocuklarda aşırı hareketlilik, dikkat ve konsantrasyon eksikliği şikayetleri başta olmak üzere farklı şekillerde anlaşılabilmektedir. Bebeklerde de karşılaşılabilen bu rahatsızlıkta ana belirtiler huzursuzluk, huysuzluk, sürekli ağlama ve normalden fazla uyuma olarak görülmektedir. Erkek çocuklarda kızlara oranla 4 kat fazla görülebilen bu hastalık yaygın inanışın aksine yüksek zeka ile herhangi bir bağlantı içermemektedir.
ADHD belirtileri ve işaretleri milyonlarca çocukta ortaya çıkabilir, hiperaktivite bozukluğu olarak bilinir ve genellikle yetişkinliğe kadar devam eder. Teşhis genellikle ilkokulda yapılır ancak çocuk daha gençken de gerçekleşebilir, bu yüzden dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu hangi yaşta başlar sorusu gündeme gelir? Bebeklerde bu belirtiler var mıdır? Bu bozukluğu bu erken evrede tedavi etme yolu var mıdır? Bu önemli konuda daha fazla bilgi edinmek için bize makaleyi takip edin.
Çocuklarda hiperaktivite belirtileri
- Çocuklarda hiperaktivite belirtilerinin fark edilmesi, 4 yaşın altındaki çocuklarda zor olabilir çünkü kısa dikkat süreleri, dürtüsellik, öfke nöbetleri ve yüksek aktivite seviyeleri, gelişimin belirli evrelerinde yaygındır ve birçok çocuk ne denirse densin rahatsız edici iki yaş döneminden muzdariptir.
- Bu çocukların hepsinin ADHD olduğunu söylemek yanıltıcı olacaktır, çünkü aktif çocuklar çok enerjik olabilir, ancak ADHD olmayabilirler.
- Bu durumda, gerekli olduğunda hikaye anlatmaya veya resimli kitapları okumaya odaklanmak tercih edilir, örneğin oyuncakları toplayabilirler ya da oturup bulmacaları çözebilirler.
- ADHD’li çocuklar genellikle bu şeyleri yapamaz ve aktiviteleri ve ilişkileri bozan aşırı davranışlar sergileyebilirler.
- ADHD’nin doğru teşhisi için, çocukların bu davranışları en az 6 ay süresince birden fazla ortamda, evde ve gündüz bakım ortamında göstermeleri gereklidir.
3 yaşındaki çocuklarda hiperaktivite belirtileri
Hiperkinetik belirtiler gösteren küçük çocuklarda, her şeye koştuğunu, tırmandığını, zıpladığını fark edebilirsiniz, sürekli hareket halindeler, sanki bir motor tarafından yönlendiriliyorlarmış gibi, sürekli konuşuyorlar, uzun süreler boyunca odaklanamıyorlar veya dinleyemiyorlar ve oturmakta, uyumakta ve yemek yemekte zorluk çekiyorlar.
Buna rağmen, bazı ADHD’li çocuklar, örneğin belirli oyunlar gibi, onlar için önemli olan şeylere çok iyi odaklanabilirler.
Eğer ebeveynler veya bakıcılar çocuklarının aile hayatını etkileyen ve sık sık ortaya çıkan aşırı, agresif davranışlar sergilediğini düşünüyorlarsa, bir değerlendirme için çocuk doktorlarıyla konuşmalıdırlar.
Eğer davranışsal terapi belirtilerinizi, özellikle orta ila şiddetli olanları, iyileştirmiyorsa doktorunuz metilfenidat hidroklorür (Ritalin) ve diğer uyarıcı ilaçları önerebilir.
Gerekirse, doktor dozu izleyecek ve çocuğun en büyük faydayı elde etmesini ve mümkün olan en az yan etkiyi yaşamasını sağlamak için dozu değiştirecektir.
Uyarıcı ilaçların yan etkileri olabileceğini, çocuğun büyümesini yavaşlatabileceğini belirtmek önemlidir, çünkü 6 yaşın altındaki çocuklarda kullanımı için henüz onay almamış bazı Gıda ve İlaç İdaresi mevcuttur, çünkü güvenli veya etkili olduğuna dair kanıt yoktur.
Hiperaktif çocuk nasıl anlaşılır
Hiperaktif çocuk nasıl anlaşılır ve yaramaz çocuktan nasıl ayrılır sorusu sıklıkla sorulmakla birlikte ilk belirti aşırı hareketliliğin yanında dikkat eksikliği ile kendini gösterecektir. Hiperaktif çocukların ana özelliği olan hareketlilik her an kendini göstermekte sınıfta, evde, araçta kısaca her an elleri, kolları, ayakları hareket halindedir. Bu rahatsızlığa yakalanan çocuklarda dürtüleriyle hareket etme alışkanlığı hemen dikkat çekmekte olup tehlikeleri algılayamamaları ve birden yaptıkları hareketler, sözler dikkat çekmektedir. Okul çağına gelen hiperaktif bir çocuk dikkat eksikliği nedeni ile derslerinde de başarısız olacaktır. Ergenlik döneminde hareketlilik azalmakla birlikte bu hastalığı taşıyan çocuklara gerekli tedbirler alınmaz ise toplum içindeki yaşamlarında karşılaşacakları sorunlar kaçınılmaz olacaktır.
Hiperaktivite nedenleri arasında üç ana etken öne çıkmakta olup ilki kalıtımla birlikte birinci derece akrabalardan geçebildiği yapılan araştırmalar sonucunda anlaşılmıştır. Bu rahatsızlığı yaşayan çocuklarda görülen dikkat eksikliğinin arkasında yatan nedenlerden en etkilisi beyindeki bazı yapısal işlev bozuklarından kaynaklanmaktadır. Hiperaktivite hastalığının nedenleri arasında üçüncü etken çevresel etkiler olarak görülmektedir. Çevresel etkilerde çocuğun hiperaktiviteye genetik bir yatkınlığı varsa görülmekle birlikte alenin yanlış davranışları bu rahatsızlığı tetikleyecektir. Gebelik döneminde alınan ilaçlardan sigara ve alkol gibi zararlı alışkanlıklara kadar farklı nedenlerde çocuklarda bu rahatszızlığın görülmesine neden olabilmektedir. Çocuklarda yaramazlıkla çok karıştırılan hiperaktivite yukarıdaki sorunlarla sürekli karşılaşıldığında mutlaka bir uzmandan yardım alınması gereken bir hastalıktır.
Hiperaktif çocuğun gelişiminde anne, baba, öğretmen ve uzman arasında işbirliğinin sağlanması yavrunuzun bu rahatsızlıktan kurtulması için çok önemli bir işleyiştir. Hiperaktif çocuklara verilecek ani ve aşırı tepkiler sorunun artarak devam etmesini sağlayabileceği gibi evladınıza yardım etmek için hareketlerinin yanlış olduğunu anlatmaya çalışmanız, ödüllendirme yöntemini devreye sokmanız uzmanlar tarafından tavsiye edilmektedir. Hiperaktif çocuklar dışlanmaya değil ilgi göremeye ihtiyaç duyduklarından okul ve ev yaşamlarında mutlaka alakadar olunması gerekmektedir. Hiperaktivite tedavisinde uzun yıllar boyunca yapılan araştırmalar sonucunda özel eğitimler, davranış değiştirme programları ve farklı ilaçlar hazırlanmış olup olumu sonuçlar alınması mümkün olmuştur.
